Odwrócona osmoza jest procesem, który ma na celu rozdzielanie substancji o małej masie cząsteczkowej rozpuszczonych w rozpuszczalniku (np. w wodzie).

Na czym polega zjawisko odwróconej osmozy?

Istotą tego procesu jest zjawisko osmozy, które polega na transporcie rozpuszczalnika przez warstwę membrany półprzepuszczalnej (membrana jest przepuszczalna dla rozpuszczalnika, a nieprzepuszczalną dla cząsteczek substancji rozpuszczonych). W przypadku osmozy spontanicznej, kiedy membrana oddziela roztwory o różnym ciśnieniu osmotycznym, następuje osmotyczny przepływ rozpuszczalnika do roztworu o większym stężeniu aż do momentu, kiedy różnica ciśnień po obu stronach membrany będzie równa ciśnieniu osmotycznemu charakterystycznemu dla danego roztworu.

Jak to się odbywa?

Poprzez zwiększenie ciśnienia wewnętrznego powyżej wartości ciśnienia osmotycznego można wymusić wzrost potencjału chemicznego rozpuszczalnika w roztworze oraz jego przepływ w kierunku przeciwnym do kierunku osmozy spontanicznej tzn. rozpuszczalnik będzie przepływał przez membranę z roztworu o większym stężeniu do roztworu o mniejszym stężeniu).

Zjawisko to nazywa się odwrotną osmozą i wykorzystuje w układach filtrujących stosowanych do czyszczania wody pitnej w warunkach domowych.

Nanofiltracja i ultrafiltracja

Innym zjawiskiem związanym z filtracją membranową jest nanofiltracja, czyli niskociśnieniowa odwrócona osmoza, odfiltrowująca większe cząsteczki niż w przypadku odwróconej osmozy.

Ultrafiltracja z kolei jest metodą filtracji membranowej, w wyniku zastosowania której zatrzymywane substancje niejonowe. Separacja polega w tym przypadku na fizycznym odsiewaniu, a sprawność procesu zależy od porowatości membran i wielkości cząstek substancji rozpuszczonej. Zarówno ultrafiltracja, jak i nanofiltracja stosowane są również w filtrach wody montowanych w gospodarstwach domowych.

Jestem uzależniona od kawy, ale w pozytywnym tego słowa znaczeniu. Lubię kawę. Kocham kawę. Robię ją z zaparzacza Bialetti i uważam, że taka kawa jest najlepsza. Jednak musi być spełniony jeden istotny warunek – woda musi być krystalicznie czysta. Dlatego w kuchni mam filtr odwróconej osmozy. Kawa i herbata są pyszne.